Lot 201
BURHAN DOĞANÇAY
1929
Kent duvarlarına kazınan görsel alfabeyi modern zamanların freskleri olarak yorumlayan bir sanatçı Burhan Doğançay. Bir şehri ayakta tutan, kültürel ve politik tüm ilişkilere sınır oluşturan duvarların görsel kodlarını çözüyor sanatçı. İlkel mağara adamının elinin suretini çıkardığı ilk resimlerden bugüne insanlığın bıraktığı izlerin peşinden dolanıyor. Onu duvarların yüzeyine çeken ilgi, her türlü afiş ve sloganın gizli bir simetri oluşturması olsa gerek. Reklam firmalarının ilanları, bir çırpıda yazılıveren aşk sözleri, kaçak yapıştırılan politik içerikli ilanlar, iktidarın sansür etmek için üzerini belli belirsiz kapattığı sloganlar... açıkçası bir kenti ayakta tutan tüm görsel ve sözel ilişkiler onun dikkatli gözlerinden kaçmıyor. Bir iletişim ortamı olarak duvar, Doğançay’ın sanatının bel kemiğini oluşturuyor.
1929’da İstanbul’da doğdu. Sanat eğitimine babasından ve Arif Kaptan’dan ders alarak başladı. Ankara Üniversitesi’nde hukuk eğitimi aldı. 1955’de Paris Üniversitesi’nde ekonomi doktorasını tamamladı. Akademik eğitimi devam ederken, babasının teşvikiyle başladığı resim çalışmalarını hiç aksatmadan sürdürdü. Paris’deki öğrencilik yıllarında La Grande Chaumiere’de sanat çalışmalarına katıldı. Doktorasını bitirip Ankara’ya döndüğünde Sanat Sevenler Kulübü’nde babasıyla ortak sergiler açtı. 1961’de 22. Devlet resim ve Heykel Sergisi’ne beş resmi kabul edildi. 1962’de New York’a gitti. 1964’de Guggenheim Müzesi müdürü Thomas Messer tarafından bir eseri satın alındı. New York duvarlarıyla başlayacak önemli esin kaynağı olan “Duvarlar” serisine de aynı yıllarda başladı. 1975’de 114 ülkeyi kapsayacak “Dünya Duvarları” fotoğraf projesine başladı. 1962’de projenin ürünlerini, Paris’te Georges Pompidou’da “Fısıldayan Duvarlar” adı altında ilk kez sergilendi. 1983’te Fransa’nın ünlü halı merkezi Aubusson’dan sanatçının tasarımları duvar halısı olarak dokunmaya başlandı. 1986’da büyük bir onarım geçiren Brooklyn Köprüsü’nün 19 adet büyük boy fotoğrafı New York kentinin 100. yıl kutlamalarında (1998) JFK Uluslararası Havaalanı’nda iki yıla yakın bir süre sergilendi.