Lot 134
MELLING, ANTOINE IGNACE
VOYAGE PITTORESQUE DE CONSTANTINOPLE ET DES RIVES DU BOSPHORE
Paris. Chez les éditeurs. 1819. 1. Basım. 48 levha. [3] harita. [18], [148] sayfa.
- Müzayede
- İlkbahar 2008 -1- Şevket Rado Hat ve Kitap Koleksiyonu
- Kategori
- Tablo
- Boyut
- 62 x 51 cm
- Muh. Bedel
- 36.000 TL / $2.783.600,00
KATALOG NOTLARI
Mellıng, Antoıne Ignace(1763-1831)
Alman ressam-mimar Antoinen Ignace Melling, Sultan III. Selim ve kız kardeşi Hatice Sultan’a hizmet etti, yaptığı İstanbul ve Boğaziçi resimleriyle tanındı. Melling, Hatice Sultan’ın Ortaköy Defterdar Burnu’ndaki Neşatâbât sarayının bahçe düzenlemesini yapmak üzere Danimarka Maslahatgüzarı Baron de Hubsch’un aracılığıyla İstanbul’a davet edildi (Bazı kaynaklar Melling’in İstanbul’a varışını 1790 olarak belirtir).
Kuruçeşme’ye yerleşen sanatçının Neşâtâbat sarayının bahçesinde yaptığı düzenleme gerek Hatice Sultan gerekse Padişah tarafından çok beğenildi. II. Selim Melling’den, kız kardeşi Beyhan Sultan’ın kendisine hediye ettiği sarayın bahçesini de aynı biçimde düzenlemesini istedi (bu sarayın yerine sonradan Çırağan Sarayı yapılmıştır). Bu sayede Melling İstanbul’da hem dışarıda hem de saray içinde resim yapma izni aldı. Galata Kulesi’nden Pera’daki elçiliklerini taraçalarından, Üsküdar ve Kandilli tepelerinden geniş panoramalar yaptı. 1795-1805 yılları arasında İstanbul’da kalan sanatçı, yaptığı resimler ile o dönemin İstanbul’unu ebedileştirdi.
Kabakçı Mustafa İsyanının patlak vereceği anlaşılınca Melling, Fransız elçisinin tavsiyesi üzerine 1803’te Paris’e gitti. Burada İstanbul resimlerini oymabaskı halinde bastırmak için yayıncı Treuttel ve Würtz ile anlaştı. On dört yıl süren hazırlık ve basım çalışmaları sonunda, Paris’in en ünlü gravür zanaatkârlarının da katkılarıyla, bir nüshasını müzayedede sunduğumuz Voyage Pittoresque de Constantinople et des Rives du Bosphore ortaya çıktı. Melling, kadirşinaslık göstererek, bu çalışmalarına olanak tanımış olan III. Selim’in bir gravür portresi ile tuğrasını kitabın ilk sayfasına koymuştu.
Eser, 19. yüzyılın başında Fransa’da olduğu kadar dünyada da yayımlanan en güzel kitaplardan biridir. Kâğıdı özel olarak imal edilmiş, boyutlarının çok büyük olmasından dolayı sayfa sayfa basılmıştır. 1809 ile 1819 yılları arasında parça parça basılan bu eserin baskı sayısı sınırlı tutulmuştur. Basılan nüshalar genellikle dönemin devlet adamlarına hediye edildiğinden, dolaşımda olan nüsha sayısı her zaman son derece sınırlı olmuştur. Yayımlandığı günden itibaren “nadir ve kıymetli” olarak nitelendirilen bu eserin kendisine sağladığı ünden sonra Melling, İmparatoriçe Joséphine’in ressamı olmuştur.
Müzayedede sunulan nüsha “Avant la lettre” denilen, gravür sanatçısının seri baskıya girmeden önce yaptığı ilk baskılarının mükemmel bir örneği olduğundan, ayrıca önemlidir. Gravür baskılarının bu ilk basılan örnekleri, henüz kalıp ve mürekkep aşamasında yapıldığı için orijinal çizimlere en yakın baskılardır.