ALBERTO PASINI - İSTANBUL’DA BİR KIŞLA

ALBERTO PASINI

Oryantal ışığın ve ihtişamının İtalyan Ustası

1826 yılında Busseto’da doğan Alberto Pasini, 19. yüzyılın en yetkin İtalyan ressamlarından biri olarak kabul edilir. Özellikle zarif Oryantalist sahneleriyle uluslararası alanda büyük takdir topladı. Atmosfer yaratmadaki ustalığı ve mimari detaylardaki titizliğiyle tanınan Pasini, bu sanat türüne benzersiz bir lirizm ve sahicilik kazandırdı; ölümünden bir yüzyıl sonra bile koleksiyoncuları ve kurumları etkilemeye devam etmektedir.

Parma Güzel Sanatlar Akademisi’nde başladığı eğitimini Paris’te sürdüren Pasini’nin kariyeri, 1855 yılında Fransız hükümeti tarafından diplomat Nicolas Prosper Bourée ile birlikte bir diplomatik görev için Pers’e (İran) gönderilmesiyle yön değiştirir. Mısır, Osmanlı İmparatorluğu ve Kuzey Afrika’nın çeşitli bölgelerini kapsayan bu seyahat, Pasini’nin sanatsal dilinin temel görsel kaynaklarını oluşturdu. Birçok Oryantalist sanatçının aksine, sahnelerini doğrudan gözlemlerine dayanarak resmetmesi, eserlerine eşsiz bir görsel otorite kazandırdı.

Mimari görkem ve kültürel incelik açısından zengin olan kompozisyonları; kervan alayları, cami avluları, kalabalık çarşılar ve çöl manzaraları gibi sahneleri kapsar, altın sarısı ışıkla yıkanmış, göz alıcı detaylarla işlenmiş figürlerle doludur. Güneşle ısınmış bir cami mermerinin dokusundan, İslami çini işçiliğinin inceliğine ya da ipek kumaşların zarif kıvrımlarına kadar her yüzeyi büyük bir ustalıkla aktarır ve bütün bu detaylar net anlatı yapısıyla birleşir.

Pasini’nin eserleri Fransa ve İtalya’da büyük takdir topladı. Paris Salon’larında sergilenen tabloları beğeniyle karşılanan sanatçı 1878 yılında Fransız Légion d’honneur nişanı ile onurlandırıldı.

Dönemdaşlarının aksine Doğu’yu romantize etmektense, ona saygı, derinlik ve zarafetle yaklaştı. Venedik geleneğinden ilhamla kullandığı ışık ve renk anlayışı; taslakçılıktaki hassasiyeti ve bir gezginin duygusal sezgisiyle birleşerek onu eşine az rastlanır bir sanatçı yaptı.

Alberto Pasini’nin eserleri, Paris’teki Musée d’Orsay, Roma’daki Galleria Nazionale d’Arte Moderna gibi önde gelen müzelerde yer almakta; Avrupa’dan Orta Doğu’ya ve Amerika’ya uzanan seçkin koleksiyonlarda değerli bir yer tutmaktadır. İtalya, Fransa ve Doğu dünyası arasında kurduğu sanatsal köprü, 19. yüzyıl sanatının küresel ufkuna işaret eder ve onun hem zarif hem de geniş perspektifli vizyonunu ölümsüz kılar.